Mówiąc o platformach e-learningowych na myśl od razu przychodzą nam wirtualne miejsca, które służą zdobywaniu wiedzy. Ale coraz częściej myślimy o nich jak o rewolucyjnych zmianach w sposobie nauczania. E-learning to współczesny symbol edukacyjnej rewolucji, dzięki której dostęp do informacji jest stały i nieograniczony geograficznie oraz czasowo. Wraz ze wzrostem roli uczenia się za pomocą wirtualnych platform, coraz ważniejsze stają się kwestie zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników platform edukacyjnych. Jak więc zrobić to skutecznie i zapewnić możliwie najwyższy poziom bezpieczeństwa?
Zagrożone bezpieczeństwo
Zazwyczaj zagrożenia, które są związane z kwestią bezpieczeństwa na platformach e-learningowych dotyczą administratorów oraz nauczycieli. Ale równie ważnym aspektem, który dość często bywa pomijany, jest ochrona danych osobowych użytkowników, którzy rejestrują się na platformie szkoleniowej.
Celem ataków cyberprzestępców są dane wrażliwe, które każdy uczeń podaje przy zalogowaniu się do systemu. Możemy do nich zaliczyć: imię, nazwisko, dane logowania czy adres e-mail. Wykradzione informacje zazwyczaj wykorzystywane są do nielegalnych działań, chociażby takich jak kradzieże tożsamości. Wystąpienie takiego incydentu nie tylko naraża dane uczniów na wykorzystanie ich w celach niezgodnych z prawem, ale również zakłóca cały proces edukacyjny i naraża na niepotrzebny stres.
Analiza sytuacji zagrożenia jest niezwykle cenna, ponieważ pozwala na doskonalenie strategii bezpieczeństwa i zrozumienie potencjalnych luk w ochronie.
Ten artykuł skupia się na wyzwaniach, które dotyczą kwestii bezpieczeństwa, jak również analizuje strategie, praktyki i narzędzia, które odpowiednio wykorzystane, pozwalają platformom szkoleniowym na zapewnienie maksymalnej ochrony oraz przeciwdziałanie zagrożeniom. W końcu w tym nowoczesnym środowisku nauki, to właśnie zapewnienie bezpieczeństwa i wysoki poziom ochrony danych osobowych stanowi priorytet, który ma bezpośredni wpływ na zadowolenie z jakości edukacji online, jak również wpływa na poziom zaufania korzystających z niej nauczycieli i uczniów.
Wyzwania dla bezpieczeństwa w edukacji online
Jak zostało wspomniane, platformy do nauki zdalnej gromadzą wiele istotnych informacji o użytkownikach. Nie tylko są to wrażliwe dane osobowe, ale również informacje o postępach w nauce czy wyniki testów. Z pewnością każdy uczestnik kursu liczy na to, że wszystkie wprowadzone dane oraz informacje na temat poziomu jego wiedzy będą dobrze chronione. Dlatego zadbanie o kwestie bezpieczeństwa jest priorytetem dla wszystkich dostawców platform szkoleniowych. W razie wycieku danych lub naruszenia prywatności na przykre konsekwencje narażeni są nie tylko uczniowie i nauczyciele, ale również korzystające z tego typu rozwiązań organizacje.
Z tego właśnie względu, zapewnienie wysokiej jakości systemów bezpieczeństwa na platformach e-learningowych staje się głównym wyzwaniem, od którego realizacji zależy sukces całego przedsięwzięcia. Kiedy rozważamy kwestie bezpieczeństwa przy tradycyjnym nauczaniu, od razu do głowy przychodzi nam osoba nauczyciela, który to właśnie sprawuje nadzór i kontrolę nie tylko nad uczestnikami szkolenia, ale również nad ich danymi personalnymi. O ile fizyczna obecność szkoleniowca jest w stanie zapewnić bezpieczeństwo przy takiej formie nauczania, o tyle w edukacji online ttego typu rozwiązanie nie ma racji bytu. Z tego względu, poszukując innych rozwiązań, które zapewnią ochronę przed zagrożeniami płynącymi z wirtualnego świata, okazało się niezbędne opracowanie możliwie najskuteczniejszych strategii bezpieczeństwa na platformach e-learningowych.
Narzędzia i metody ochrony
Szyfrowanie danych
Najbardziej podstawowym narzędziem, które odgrywa istotną rolę w bezpieczeństwie platform szkoleniowych jest szyfrowanie danych. Te z platform, które cechują się najwyższym stopniem ochorny danych, wykorzystują do tego specjalne technologie szyfrowania (SSL/TLS). Ich wysoki poziom zaawansowania sprawia, że wszystkie dane są zabezpieczane podczas ich przesyłania między serwerem a użytkownikami. Nawet podczas ewentualnego przechwycenia informacji przez cyberprzestępców, nie mogą być odczytane bez wykorzystania dedykowanego klucza deszyfrującego.
Autoryzacja i kontrola dostępu
Jednym z rozwiązań zapewniających wysoki poziom bezpieczeństwa, jest wdrożenie autoryzacji wieloskładnikowej. Polega ona na wymogu podania nie tylko hasła, ale również kodu weryfikacyjnego. Takie rozwiązanie uniemożliwia włamanie się do konta, mimo pozyskania do niego dostępu ponieważ wciąż będzie wymagany dodatkowy czynnik uwierzytelniający. Może nim być na przykład konieczność wpisania hasła na wskazanym przez system urządzeniu. W zaawansowanych platformach możemy spotkać się również z funkcjonalnością umożliwiającą wyznaczenie poziomów dostępu. W tym przypadku administrator decyduje o tym kto i w jakim zakresie ma dostęp do poszczególnych elementów danej platformy.
Monitorowanie aktywności
Narzędzie jakim jest monitorowanie aktywności użytkowników, pozwala na szybkie wykrycie niepokojących działań i zachowań, które sugerują, że nastąpiła próba naruszenia bezpieczeństwa. Dzieje się tak w wyniku tego, że śledzą one nieudane próby logowania, logi dostępu oraz inne aktywności zaliczane do grupy tych z kategorii podejrzanych.
Zabezpieczenie treści edukacyjnych
Nie tylko monitorowanie aktywności użytkowników jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa. Równie ważne jest prawidłowe zabezpieczenie treści edukacyjnych. Pozwalają na to technologie takie jak Digital Rights Management (DRM), które kontrolują dostęp do materiałów dydaktycznych, zapobiegając nieuprawnionemu pobieraniu, kopiowaniu oraz nieautoryzowanej dystrybucji. Często stosowaną praktyką jest umieszczanie znaków wodnych, jak również nakładanie ograniczeń względem wykorzystania platformy edukacyjnej.
Firewalle i oprogramowanie antywirusowe
Do zagrożeń związanych z próbami ataków pochodzących z zewnątrz oraz związanych ze złośliwym oprogramowaniem, najczęściej wykorzystuje się oprogramowanie antywirusowe oraz firewalle. Ich działanie opiera się na skanowaniu ruchu sieciowego, które ma za zadanie wyszukanie ewentualnych zagrożeń. W przypadku odnalezienia nieprawidłowości, blokują one zagrożenia zanim te dotrą do platformy.
Aktualizacje
Internet to nieustanne modyfikacje, a zatem zmianom ulegają również cyberataki. Dlatego, aby zapewnić najwyższą możliwą ochronę, należy stale aktualizować metody dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa. Właśnie dlatego podczas wyboru dostawcy platformy e-learningowej należy zwrócić uwagę na to, czy inwestuje on w ciągłe udoskonalanie oferowanych przez siebie systemów bezpieczeństwa. Warto wspomnieć o tym, że w wielu przypadkach takie opcje są dodatkowo płatne. Jeśli jednak zależy nam na poczuciu bezpieczeństwa w zakresie wrażliwych danych oraz na zapewnieniu odbiorcom najwyższego komfortu z korzystania z naszej platformy, warto zainwestować w takie rozwiązania.
Szkolenia
Kolejnym istotnym czynnikiem świadczącym o dbałości w zakresie bezpieczeństwa jest odpowiednie przeszkolenie wszystkich administratorów i nauczycieli, którzy są bezpośrednio związani z platformą. Powinni oni być przeszkoleni w zakresie przetwarzania danych oraz być zaznajomieni z rygorystycznymi regulacjami dotyczącymi prywatności. Odpowiednie przygotowanie zespołu umożliwia skuteczne wdrożenie i późniejsze przestrzeganie wszystkich kluczowych praktyk z zakresu ochrony bezpieczeństwa.
Jak przechowywać i przetwarzać dane osobowe?
Przestrzeganie przez platformy e-learningowe rygorystycznych regulacji i praktyk, pozwala na zapewnienie wysokiej jakości ochrony danych osobowych. Dokumentem regulującym przechowywanie i przetwarzanie danych osobowych w Unii Europejskiej jest Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych (RODO). Właśnie ten dokument wyznacza wysokie standardy bezpieczeństwa danych.
Aby wypełnić wszystkie wymogi RODO, dostawcy platform szkoleniowych muszą najpierw dokładnie określić, w jakim celu będą przetwarzać dane osobowe użytkowników, a następnie muszą pozyskać odpowiednie zgody, które pozwolą na ich wykorzystanie. Oprócz tego, są zobowiązani do przechowywania tych danych w sposób możliwie najbardziej bezpieczny.
Zagrożenia przyszłości
Wraz z rozwojem technologii wzrasta szansa na rozwój produktów oraz usług. Nie można jednak zapominać o tym, że temu rozwojowi towarzyszy również wzrost zagrożenia bezpieczeństwa. Warto śledzić pojawiające się na ten temat informacje i przygotowywać scenariusze, które skupiałyby się na rozwiązywaniu zaistniałych w przyszłości problemów.
Do rozwoju platform edukacyjnych bezsprzecznie przyczyniła się sztuczna inteligencja, która umożliwiła analizowanie zachowań uczniów oraz zapewnienie spersonalizowanych doświadczeń. I tutaj rodzi się pytanie, czy oferowanie materiałów odpowiadających indywidualnym potrzebom każdego użytkownika nie narusza jego prywatności? Zostaje również aspekt tego, jak będzie wyglądać ochrona danych pozyskiwanych przez AI.
Dlatego biorąc pod uwagę bardzo szybki rozwój sztucznej inteligencji należy pamiętać, że jej algorytmy mogą zostać wykorzystane do przechwytywania wrażliwych danych oraz do prób pozyskiwania haseł. Warto więc śledzić nowości ze świata nowoczesnej technologii również pod kątem zapewniania przez nie bezpieczeństwa.
Podsumowanie
Aby zbudować zaufanie u użytkowników platformy edukacyjnej, należy zachować transparentność w odniesieniu do przetwarzania ich danych osobowych. Nie można również zapominać o tym, że należy udzielić im wszystkich istotnych informacji na ten temat – i to już na początkowym etapie dołączenia do platformy. Jeśli u użytkowników pojawi się obawa o wyciek ich danych osobowych, nie będą oni skłonni dołączyć do platformy – co z pewnością odbije się na jej reputacji i liczbie zapisanych do niej uczniów. Właśnie z tego względu zapewnienie wysokiej jakości ochrony danych osobowych użytkowników, staje się priorytetem w dostarczaniu rozwiązań z branży edukacji online.
